ចាប់ផ្តើមពីក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋប្រហារនៅប្រទេសនីហ្សេដែលបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍តាមទូរទស្សន៍ដោយនិយាយថាខ្លួនបានប្រមូលភស្តុតាងចាំបាច់ដើម្បីកាត់ទោសប្រធានាធិបតីដែលត្រូវបានបណ្តេញចេញលោក Muhammad Bazoum ពីបទក្បត់ជាតិ បន្ទាប់ពីត្រូវបានបង្ហាញថាលោកបានទំនាក់ទំនងជាមួយភាគីក្នុងតំបន់ និងអន្តរជាតិដើម្បីស្នើសុំអន្តរាគមន៍យោធានៅក្នុងប្រទេសហើយនាំខ្លួនលោកវិញមកគ្រប់គ្រងអំណាចវិញ។ ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានតែងតាំងឯកអគ្គរដ្ឋទូតប្រចាំប្រទេសនីហ្សេ ដែលទទួលបានការយល់ព្រមពីសភាអាមេរិកនៅមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារទីក្រុង Niamey កាលពីចុងខែមុន ដែលបានធ្វើឱ្យមានការខឹងសម្បារជាខ្លាំងនៅក្នុងប្រទេសបារាំងព្រោះវាមានន័យថាមានការយល់ព្រមពីសហរដ្ឋអាមេរិកចំពោះភាពស្របច្បាប់នៃរដ្ឋប្រហារប្រឆាំងនឹងប្រធានាធិបតីលោក Mohamed Bazoum ។

1. ការប្រហារជីវិតប្រធានាធិបតីនីហ្សេពីបទអំពើក្បត់

យោងតាមសារព័ត៌មាន The New York Times ចុះផ្សាយថ្ងៃទី១៤ ខែសីហាបានអោយដឹងថា របបយោធាដែលបានដណ្តើមអំណាចនៅនីហ្សេកាលពីខែមុនបាននិយាយកាលពីចុងសប្តាហ៍ថា ខ្លួននឹងកាត់ទោសប្រធានាធិបតីដែលត្រូវបានទម្លាក់ពីតំណែងពីបទក្បត់ជាតិ ទោះបីជាអន្តរការីបាននិយាយថា មេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារបានបើកចំហសម្រាប់កិច្ចពិភាក្សាជាមួយបណ្តាប្រទេសនៅអាហ្វ្រិកខាងលិច ដែលបានគំរាមកំហែងធ្វើអន្តរាគមន៍ផ្នែកយោធា បន្ទាប់ពីភាពតានតឹងកើនឡើងរយៈពេលជិតបីសប្តាហ៍។

ចាប់តាំងពីទាហានចម្រុះបានឃុំខ្លួនប្រធានាធិបតីលោក Mohamed Bazoum នៃប្រទេសនីហ្សេកាលពីថ្ងៃទី26ខែកក្កដា ពួកគេបានទុកលោកឱ្យនៅដាច់ដោយឡែកពីគេឯងនៅក្នុងគេហដ្ឋានឯកជនរបស់លោកក្នុងទីក្រុងNiamey ជាមួយនឹងភរិយា និងកូនប្រុសម្នាក់របស់ពួកគេ ហើយបានរំលាយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក និងបើ​តាម​មន្ត្រី​អាមេរិក​បាន​អោយដឹងគឺ នឹងថាប្តេជ្ញា​សម្លាប់លោក​ប្រសិន​បើ​ប្រទេស​អាហ្វ្រិក​ខាង​លិច​ធ្វើ​ការជ្រៀតជ្រែក​ផ្នែក​យោធា។

កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ សមាជិករបបយោធាដែលដើរតួជាអ្នកនាំពាក្យវរសេនីយ៍ឯកលោក  Amadou Abdramane បាននិយាយថា លោក Bazoum នឹងប្រឈមមុខនឹងការចោទប្រកាន់ពីបទ "ក្បត់ជាតិកំរិតខ្ពស់" និង "ធ្វើឱ្យខូចសន្តិសុខផ្ទៃក្នុង និងខាងក្រៅរបស់ប្រទេសនីហ្សេ" បន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យរូបនេះបាននិយាយជាមួយមេដឹកនាំបរទេស និងអង្គការអន្តរជាតិខណៈពេលដែលនៅក្នុងការឃុំឃាំង។

2. បារាំង​ចោទ​អាមេរិក​ក្រោយ​ការ​តែងតាំង​ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​​ថ្មី​នៅនីហ្សេ

យោងតាមសារព័ត៌មាន France24 ចុះផ្សាយថ្ងៃទី១៣ ខែសីហាបានអោយដឹងថា រដ្ឋបាល Bidenមិនបានតែងតាំងឯកអគ្គរដ្ឋទូតប្រចាំប្រទេសនីហ្សេទេរហូតដល់១៨ខែបន្ទាប់ពីបានចូលកាន់តំណែង។ អ្នកដែលត្រូវបានតែងតាំងគឺអ្នកនាង Kathleen FitzGibbon ដែលមិនត្រូវបានបញ្ជាក់អស់រយៈពេលជិតមួយឆ្នាំហើយទីបំផុតទទួលបានការយល់ព្រមពីសភានៅថ្ងៃទី27 ខែកក្កដានៅមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារបានចាប់ផ្តើម។ ទាំងនេះក៏បានធ្វើឱ្យមានការខឹងសម្បារជាខ្លាំងនៅក្នុងប្រទេសបារាំងព្រោះវាមានន័យថាមានការយល់ព្រមពីសហរដ្ឋអាមេរិកចំពោះភាពស្របច្បាប់នៃរដ្ឋប្រហារប្រឆាំងនឹងប្រធានាធិបតីលោក Mohamed Bazoum ។

ដូចនេះរដ្ឋបាល​មិន​បាន​ដាក់​ឈ្មោះ​បេសកជន​ថ្មី​ប្រចាំ​តំបន់ Sahel អស់រយៈពេលជិតពីរ​ឆ្នាំដែលជាតួនាទីកន្លែងរដ្ឋបាល Trump បានបង្កើតឡើង។ អ្នកជំនាញ និងអតីតមន្ត្រីបាននិយាយថា អសមត្ថភាពរបស់រដ្ឋបាល Biden ក្នុងការប្រមើលមើលឬមានឥទ្ធិពលលើព្រឹត្តិការណ៍នៅនីហ្សេ ឆ្លុះបញ្ចាំងដែលទ្វីបអាហ្រ្វិកតែងតែមានអាទិភាពទាបជាងបើធៀបនឹងតំបន់ និងវិបត្តិផ្សេងៗទៀតជាពិសេសបើប្រៀបធៀបទៅនឹងការផ្តោតរបស់វ៉ាស៊ីនតោនទៅលើអ៊ុយក្រែន និងចិន។

3. រុស្ស៊ីព្រមាន Ecowas ពីការជ្រៀតជ្រែកយោធា

យោងតាមសារព័ត៌មាន BBC ចុះផ្សាយថ្ងៃទី១២ ខែសីហាបានអោយដឹងថា រុស្ស៊ី​បាន​ព្រមាន​ថាអន្តរាគមន៍​យោធា​ក្នុង​ប្រទេស​នីហ្សេនឹង​នាំ​ឱ្យ​មាន"ការ​ប្រឈមមុខ​ដាក់គ្នា​អូសបន្លាយ" បន្ទាប់​ពី​ប្លុក​តំបន់ Ecowas បាន​និយាយ​ថា ខ្លួន​នឹង​ប្រមូលផ្តុំ​កម្លាំង​រង់ចាំ។

ក្រសួង​ការ​បរទេស​រុស្ស៊ី​បាន​និយាយ​ថា អន្តរាគមន៍​បែប​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​តំបន់ Sahel ទាំងមូល​មាន​អស្ថិរភាព។

រុស្ស៊ី​មិនបាន​គាំទ្រ​រដ្ឋប្រហារ​ជា​ផ្លូវការ​ទេ។

ប៉ុន្តែសហរដ្ឋអាមេរិកដែលគាំទ្រកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីស្ដារមេដឹកនាំដែលត្រូវបានទម្លាក់លោក Mohamed Bazoum និយាយថាក្រុមទាហានស៊ីឈ្នួល Wagner របស់ពួកគេកំពុងទាញយកផលប្រយោជន៍ពីអស្ថិរភាពនេះ។

កាលពីថ្ងៃសុក្រ ក្រុមអ្នកគាំទ្ររដ្ឋប្រហារ ខ្លះគ្រវីទង់ជាតិរុស្ស៊ី បានតវ៉ានៅឯមូលដ្ឋានយោធាបារាំង ក្បែររដ្ឋធានី Niamey ដោយខ្លះស្រែកថា "Down with France, Down with Ecowas" ។

ទាំងបារាំងនិងអាមេរិកប្រតិបត្តិការមូលដ្ឋានយោធានៅនីហ្សេ ហើយពួកវាត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីបើកប្រតិបត្តិការប្រឆាំងនឹងក្រុមជីហាដនៅក្នុងតំបន់ធំទូលាយជាងនេះ។