Thrguardian-

ប្រជាជាតិនៃប្រទេសដែលមានឥទ្ធិពលខ្លាំងជាងគេទាំង៥ បានយល់ព្រមថា “សង្រ្គាមនុយគ្លេអ៊ែរមិនអាចឈ្នះបានទេ ហើយក៏មិនត្រូវច្បាំងផងដែរ” នៅក្នុងការអះអាងរួមគ្នាដោយកម្រមួយ ដើម្បីកាត់បន្ថយនូវហានិភ័យនៃទំនាស់ដូចនេះ ដែលធ្លាប់កើតមាន។ ការអះអាងនេះបានចុះហត្ថលេខាដោយ អាមេរិក រុស្សី ចិន អង់គ្លេស បារាំង, រដ្ឋដែលមានអាវុធនុយគ្លេអ៊ែរទាំង៥ ដែលបានទទួលស្គាល់ដោយសន្ធិសញ្ញា មិនរីកសាយភាយអាវុធនុយគ្លេអ៊ែរ (NPT) ក្នុងឆ្នាំ១៩៦៨ ដែលជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ អ.ស.ប. ដែលគេស្គាល់ថាជា P5 ឬ N5 ។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមដូចនេះនៅលើរឿងធំមួយនៃសន្តិសុខពិភពលោកបានក្លាយទៅជារឿងដ៏កម្រមួយ នៅក្នុងពេលដែលការកើនឡើងនៃការរង្កៀសចិត្តរវាងរុស្សី ចិន និងបស្ចឹមប្រទេស។ ជាមួយនឹងការគំរាមកំហែងរបស់រុស្សីក្នុងការវាយលុកអ៊ុយក្រែន ហើយនិងចិនបានផ្តល់សញ្ញាថា ខ្លួនបានប្រុងប្រៀបរួចជាស្រេចនឹងប្រើកំលាំង ដើម្បីប្រឆាំងនឹងតៃវ៉ាន់ សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមជាតំណាងឲ្យការប្តេជ្ញាចិត្តជាថ្មីដើម្បីការពារ ការប្រឈមមុខណាមួយដែលនឹងអាចក្លាយទៅមហន្តរាយនៃសង្រ្គាមនុយគ្លេអ៊ែរ។

មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃក្រសួងការបរទេសបាននិយាយថា ពាក្យពេជន៍ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍បានរៀបចំទម្រង់នៅក្នុងការប្រជុំ P5 ជាច្រើនខែកន្លងមកហើយ ទោះបីជាមានបរិយាកាសតឹងតែង។ "នៅក្នុងកំរិតមូលដ្ឋាន យើងអាចនិយាយបានថា នេះគឺជារបៀបដែលយើងគិតអំពីហានិភ័យ ហើយនេះវាជាការទទួលស្គាល់មួយថា មានរឿងខ្លះដែលយើងចង់ជៀសវាង ជាពិសេសនៅក្នុងគ្រាមួយដ៏លំបាក ហើយខ្ញុំគិតថាវាមានតម្លៃគួរឲ្យកត់សម្គាល់” មន្ត្រីបាននិយាយ។ ការបញ្ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ នៅក្នុងពេលដែលកើតឡើងទន្ទឹមគ្នាជាមួយនឹងការប្រជុំសើរើពិនិត្យឡើងវិញនៃ NPT ក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំម្តង។

“យើងបញ្ជាក់ថា សង្រ្គាមនុយគ្លេអ៊ែរមិនអាចមានឈ្នះទេ ហើយក៏មិនត្រូវធ្វើដែរ” សេចក្តីថ្លែងការណ៍បាននិយាយ ដែលជាការបន្ទរតាមសេចក្តីប្រកាសរួមដោយលោកប្រធានាធិបតី Ronald Reagan និងលោកប្រធានាធិបតី Mikhail Gorbachev នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលក្នុងឆ្នាំ១៩៨៥ នាទីក្រុងហ្សឺណែវ។ សំរាប់ប្រទេសដ៏ទៃទៀតដែលមានអាវុធនុយគ្លេអ៊ែរដែលមិនទទួលស្គាល់ដោយសន្ធិសញ្ញា NPT ដូចជា អុីស្រាអែល ឥណ្ឌា ប៉ាគីស្ថាន និងកូរ៉េខាងជើង មិនបានបង្ហាញនូវសញ្ញានៃការបន្ថយនៃអាវុធរបស់ពួកគេទេ។